Scroll
Ommelseweg 44a
5721 WV Asten
0493 84 67 71
mail@buro-3.nl
Visuele hiërarchie: een belangrijke speler binnen de wereld van (web)design. Met een doordachte visuele hiërarchie stuur je de aandacht van je websitebezoekers op een natuurlijke manier. Door een slimme visuele structuur te creëren, versterk je niet alleen je boodschap, maar verbeter je ook de gebruikservaring van je website. Bezoekers vinden hierdoor namelijk moeiteloos de informatie waar ze naar op zoek zijn.
Een effectieve visuele hiërarchie maakt je website niet alleen aantrekkelijk, maar ook functioneel en doeltreffend. In dit blog ontdek je alles wat je moet weten over visuele hiërarchie en hoe je het optimaal inzet om je website naar een hoger niveau te tillen.
In dit blog leer je:
Hiërarchie helpt ons bij het ordenen en prioriteren van elementen op een overzichtelijke manier, waarbij duidelijk wordt welke elementen belangrijker zijn en welke bij elkaar horen. Denk hierbij aan gegevens, objecten of zelfs personen binnen een organisatie. Visuele hiërarchie werkt op dezelfde manier, maar dan, je raadt het al: visueel.
Door informatie op een doordachte en visueel gestructureerde manier te rangschikken, begrijpt de bezoeker de informatie intuïtief en kan hij gemakkelijk door de website navigeren. Als designer heb je invloed op de elementen waar de gemiddelde websitebezoekers uiteindelijk aandacht aan besteden.
In een wereld vol informatie is het belangrijk om de aandacht van websitebezoekers te trekken, en hun focus te houden. Dat is lastig, want wanneer alles even belangrijk lijkt, is er eigenlijk niets wat écht opvalt. Hiervoor biedt visuele hiërarchie een oplossing. Door de belangrijkste elementen te laten opvallen en de focus te benadrukken, wordt de boodschap duidelijk overgebracht.
Het resultaat? Een prachtige, maar daarnaast ook uiterst gebruiksvriendelijke website. Visuele hiërarchie helpt websitebezoekers dus om je website op de juiste manier te ervaren en te begrijpen.
Bij het begrijpen en toepassen van visuele hiërarchie is het verstandig om ook rekening te houden met scanpatronen. Scanpatronen verwijzen naar de manier hoe mensen visuele content scannen, waarbij hun ogen van nature over een onderwerp of pagina bewegen. In plaats van de volledige inhoud te lezen, scannen veel websitebezoekers de pagina op een specifieke manier. Als designer kun je hier slim op inspelen door belangrijke informatie op relevante plaatsen te positioneren, daar waar veel bezoekers van nature naar kijken. Dit zorgt ervoor dat specifieke delen van het ontwerp op het juiste moment de aandacht trekken en bezoekers gemakkelijk vinden wat ze zoeken.
Voor webpagina’s met veel tekst, zoals blogartikelen of nieuwsberichten, is het F-patroon een handige keuze. Dit patroon volgt de vorm van de letter F en geeft weer hoe onze ogen meestal bewegen tijdens het lezen van content op een webpagina. Het F-patroon is gebaseerd op ons natuurlijke leesgedrag, waarbij we snel door content scannen op zoek naar relevante informatie.
Het z-patroon is een ander veelvoorkomend scanpatroon op websites. Het is vooral relevant voor pagina’s met minder tekst of waar de belangrijkste informatie zich bovenaan bevindt.
Probeer het zelf maar eens: bepaal wat jouw eigen natuurlijke reactie/patroon is wanneer je een webpagina of dit blog bekijkt. Door hiermee te oefenen, kun je deze scanpatronen eenvoudiger toepassen.
Typografie is een andere belangrijke factor bij het creëren van visuele hiërarchie. Door het slim toepassen van lettergrootte, font en kleur in je tekst, kun je elementen onderscheiden en de mate van belangrijkheid aangeven. Er zijn verschillende aspecten om aan de slag te gaan met hiërarchie door typografie:
Met behulp van de grootte van de letters ondersteun je de visuele hiërarchie van je website. Het is eenvoudig: belangrijke titels en tekst worden opvallender gemaakt door ze in een groter formaat weer te geven, terwijl minder belangrijke tekst een kleiner formaat krijgt.
Het vinden van de juiste balans is essentieel en zorgt ervoor dat de tekst altijd goed leesbaar blijft. Vermijd het gebruik van te kleine letters, maar overdrijf ook niet met te veel verschillende lettergroottes, omdat dit het tegenovergestelde effect kan hebben. Streef naar een harmonieus geheel waarin de leesbaarheid behouden blijft en de juiste nadruk wordt gelegd op de belangrijke elementen.
Vaak wordt gebruikgemaakt van meerdere fonts om visueel onderscheid te maken tussen verschillende elementen en de mate van belangrijkheid aan te geven. Echter, is het goed mogelijk om een design op te bouwen met slechts één fontfamilie, waarbij er voldoende varianten beschikbaar zijn om hiërarchie aan te brengen. Denk hierbij aan verschillende diktes en cursieve stijlen. Bijvoorbeeld, Arial is een font, en Arial Regular, Arial Bold en Arial Italic zijn verschillende stijlen binnen dezelfde fontfamilie.
Door slim gebruik te maken van visueel afwijkende stijlen, creëer je visuele hiërarchie, zelfs met slechts één fontfamilie. Het draait om het juist kiezen en combineren van de juiste varianten om de gewenste hiërarchie te bereiken.
Naast typografie zijn er veel andere manieren om visuele hiërarchie toe te passen. We lichten een paar belangrijke manieren uit:
Kleuren spelen een essentiële rol in visuele hiërarchie. Contrast is hierbij een sleutelwoord: Iets dat contrasteert valt automatisch op tussen de rest van de informatie.
Slim gebruik van verschillende kleuren benadrukt de hiërarchie en laat belangrijke informatie opvallen. Call-to-action knoppen krijgen bijvoorbeeld vaak een opvallende, sterk contrasterende kleur. Het is belangrijk om kleuren op elkaar af te stemmen en een goede balans te behouden. Gebruik op strategische momenten sterke contrasten om de hiërarchie te versterken. Belangrijke elementen kun je bijvoorbeeld een opvallende kleur geven, terwijl je voor de basis subtielere tinten gebruikt.
Consistent kleurgebruik voorkomt een chaotisch gevoel en zorgt voor leesbaarheid van de tekst. Met de juiste kleurkeuzes versterk je de visuele hiërarchie en is het resultaat een gestructureerd ontwerp waarbij de juiste elementen eruit springen.
Een handige manier om elementen te laten opvallen, is door ze in grootte en schaal te laten afwijken van de rest. Grotere elementen vragen van nature meer aandacht en wegen zwaarder in de visuele hiërarchie dan kleinere elementen. Het is eenvoudig toe te passen door belangrijke zaken groter te maken dan minder belangrijke informatie. Let echter op de balans, want overdrijven kan leiden tot ruis. Bijvoorbeeld, een call to action die 20 keer groter is dan de rest van de informatie, kan juist verwarrend werken.
Het groeperen van elementen is een andere manier om contrast te realiseren. Het betekent dat je elementen die bij elkaar horen, samen groepeert, waardoor je duidelijk onderscheid maakt tussen verschillende elementen. Hierdoor wordt visueel duidelijk wat bij elkaar hoort en waar een nieuw element begint. Het is vanzelfsprekend om elementen die geen verband met elkaar hebben, niet in dezelfde groep te plaatsen. Door deze strategie toe te passen, creëer je een overzichtelijk ontwerp waarin de verbanden tussen elementen gemakkelijk te herkennen zijn.
Houd voldoende witruimte in je ontwerp. Witruimte is niet per definitie wit van kleur, maar het is de lege ruimte in ontwerpen. Deze ruimte wordt ook negatieve ruimte genoemd en is van cruciaal belang voor de visuele hiërarchie en de balans in je ontwerp. Zoek naar de juiste balans: te veel ruimte laat elementen zweven, terwijl te weinig ruimte je ontwerp onoverzichtelijk en druk maakt.
Met de juiste hoeveelheid witruimte zorg je voor een overzichtelijke website of ontwerp, waardoor het scannen naar relevante informatie en focussen op de juiste elementen gemakkelijker wordt.
De juiste Gaze cues versterken de structuur van de pagina. Gebruik beelden van mensen in je fotografie! Ons natuurlijke instinct is om naar de ogen van de persoon op de foto te kijken. Als de persoon naar iets kijkt dat je wilt benadrukken, zal een bezoeker daar ook sneller naar kijken. Als de persoon echter wegkijkt van het onderwerp dat je wilt laten opvallen, is de kans groot dat een bezoeker naar iets anders kijkt of het onderwerp eventueel helemaal niet opmerkt.
Interessant hè? In dit blog vertelt Peter meer over gaze cueing.
Consistente vormgeving en herhaling spelen een essentiële rol bij het creëren van een visuele hiërarchie in ontwerpen. Door elementen zoals typografie, vormen en kleuren te herhalen, zorg je voor herkenning bij de bezoekers, waardoor de website gemakkelijker te begrijpen is.
Het creëren van een verwachtingspatroon in het ontwerp helpt bezoekers te begrijpen wat ze kunnen verwachten van verschillende elementen. Ook hier is balans van belang, want zoals je hierboven hebt geleerd is het voor het overzicht ook belangrijk dat dingen voldoende afwijken van elkaar.
Wat is dan het geheim van visuele hiërarchie? Dit geheim onthullen we graag in drie belangrijke stappen: scannen, groeperen en prioriteren. Eerst scant een bezoeker de pagina voor een overzicht. Door visuele hiërarchie worden de belangrijkste elementen direct herkend. Vervolgens groepeert de bezoeker visuele elementen op basis van hun relaties en gelijkenissen, hierbij zijn groepering en consistentie belangrijke factoren. Tot slot bepaalt de bezoeker wat het belangrijkste is door te letten op opvallende elementen. Hier komen onder andere de grootte van en het contrast tussen elementen en gaze cues in het spel.
Nu je bekend bent met belangrijke factoren en handige tips voor het implementeren van visuele hiërarchie, kun je zelf aan de slag gaan met visuele hiërarchie. Denk na over vragen als: Welke elementen moeten als eerste opvallen? Wat is de belangrijkste informatie? Welke informatie is van secundair belang? Welke actie wil je dat een bezoeker onderneemt? Bepaal op basis van deze informatie een duidelijke structuur en lay-out zodat de belangrijkste informatie makkelijk te vinden is voor bezoekers. Plaats belangrijke elementen op strategische plekken in je webdesign zoals de bovenkant van een webpagina.
